Ημέρα Ατόμων με Αναπηρία 3/12/2021 – Μήνυμα του Πρύτανη Καθηγητή Μ.-Α. Δημόπουλου

Η 3^η Δεκεμβρίου έχει ανακηρυχθεί ως Ημέρα των Ατόμων με Αναπηρία. Αποτελεί μια ημέρα που, ειδικότερα στο Πανεπιστήμιο, μάς δίδει τη δυνατότητα να επανεξετάσουμε καλύτερα τις δράσεις μας σχετικά με την ισότιμη πρόσβαση στις ακαδημαϊκές σπουδές των φοιτητών με διαφορετικές ικανότητες και απαιτήσεις, χωρίς διακρίσεις.

Το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών είναι ένας θεσμός με ιστορία και προσφορά 184 ετών. Είναι, όμως, παράλληλα, μια κοινότητα, που συγκροτεί τη «Universitas». Οι δεσμοί που συνδέουν τα μέλη της πανεπιστημιακής κοινότητας στηρίζονται στην ελευθερία του λόγου και της διακίνησης των ιδεών, στην αποδοχή του Άλλου, στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια και στην αποφυγή των κάθε είδους διακρίσεων. Αυτές οι ακατάλυτες αρχές, μαζί βεβαίως με όλα τα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα, συγκροτούν το πλαίσιο εντός του οποίου πρέπει να αναπτύσσεται κάθε πολιτική του Ιδρύματος.

Εφαρμόζοντας αυτές τις αρχές στο ΕΚΠΑ με απόφαση της Συγκλήτου ίδρυσε και λειτουργεί από το 2006 τη  Μονάδα Προσβασιμότητας <https://access.uoa.gr/>, με πολυετή και πρωτοποριακή ήδη δράση και προσφορά. Αποστολή της Μονάδος Προσβασιμότητας είναι «η επίτευξη στην πράξη της ισότιμης πρόσβασης στις ακαδημαϊκές σπουδές των φοιτητών και των φοιτητριών με διαφορετικές ικανότητες και απαιτήσεις, μέσω της παροχής προσαρμογών στο περιβάλλον, Υποστηρικτικών Τεχνολογιών Πληροφορικής και Υπηρεσιών Πρόσβασης».

Στο πλαίσιο της καλύτερης οργάνωσης και λειτουργίας της Μονάδας Προσβασιμότητας το ΕΚΠΑ εισήγαγε σημαντικούς καινοτόμους θεσμούς, όπως:

· το θεσμό του Συμβούλου Καθηγητή για φοιτητές με αναπηρία, ο οποίος έχει οριστεί (με τον αναπληρωτή του) σε κάθε Τμήμα των Σχολών και αποτελεί το συνδετικό κρίκο μεταξύ του φοιτητή, των καθηγητών του Τμήματός του και της Μονάδας Προσβασιμότητας.

· το θεσμό του Αρμοδίου Υπαλλήλου για την εξυπηρέτηση των φοιτητών με αναπηρία σε κάθε Γραμματεία των Τμημάτων των Σχολών

· την Επιτροπή Προσβασιμότητας η οποία αποτελεί το ανώτερο επίπεδο διοίκησης και λήψης αποφάσεων και στην οποία συμμετέχουν και τρεις φοιτητές με αναπηρία με τους  αναπληρωτές τους.

Χαρακτηριστικές καινοτόμες δράσεις που προσφέρει η Μονάδα Προσβασιμότητας του ΕΚΠΑ είναι η Υπηρεσία Παραγωγής Προσβάσιμων Συγγραμμάτων, η Υπηρεσία Μεταφοράς, η Υπηρεσία Εθελοντισμού και η Υπηρεσία Τηλεδιερμηνείας στην Ελληνική Νοηματική Γλώσσα.

Σε ετήσια βάση η Μονάδα Προσβασιμότητας του ΕΚΠΑ εξυπηρετεί περισσότερους από 600 φοιτητές με αναπηρία. Από το 2019 δε ίδρυσε και λειτουργεί παράρτημα στο συγκρότημα Ευρίπου για την υποστήριξη των φοιτητών με αναπηρία στα νέα Τμήματα του ΕΚΠΑ.

Αντιπροσωπευτικό παράδειγμα της υποστηρικτικής δράσης του ΕΚΠΑ είναι, μεταξύ άλλων, η υποστήριξη πρόσφατα φοιτήτριας του Τμήματος Μαθηματικών με απώλεια όρασης. Μετά την επιτυχή ολοκλήρωση των προπτυχιακών σπουδών της στο ΕΚΠΑ, στο Τμήμα Μαθηματικών, προχωρά ήδη σε μεταπτυχιακές σπουδές στο ΕΚΠΑ, στα Θεωρητικά Μαθηματικά. Η φοιτήτρια ξεπέρασε αρκετές δυσκολίες στην πορεία σπουδών της από την πρωτοβάθμια, ακόμα, εκπαίδευση. Μάλιστα, το Ίδρυμα «Γ.Π. Λιβανός» ανέλαβε, με τη διαμεσολάβηση του ΕΚΠΑ, να χορηγήσει ειδικό εξοπλισμό για την υποστήριξη των μεταπτυχιακών σπουδών της.

Το Πανεπιστήμιό μας έχει γίνει σημαντικά πιο φιλικό μέσα από τη λειτουργία της Μονάδας Προσβασιμότητας. Δύο στοιχεία τεκμηριώνουν συμπληρωματικά την εκτίμηση αυτή:

·  πρώτον, μεγαλύτερος αριθμός αποφοίτων λυκείου με αναπηρία ενδιαφέρονται να γίνουν φοιτητές του ΕΚΠΑ, επειδή γνωρίζουν ότι θα έχουν υποστήριξη στις σπουδές τους.

·  δεύτερον, αρκετές δεκάδες Πανεπιστήμια της χώρας μας αλλά και του εξωτερικού έχουν ζητήσει μεταφορά τεχνογνωσίας για να δημιουργήσουν αντίστοιχες Μονάδες Προσβασιμότητας.

Στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών έχουμε ως όραμα μια Μονάδα Προσβασιμότητας που να συνεχίσει να αποτελεί σημείο αναφοράς για την υποστήριξη στις ακαδημαϊκές σπουδές των φοιτητών και των φοιτητριών με διαφορετικές ικανότητες και απαιτήσεις.

Δέσμευση των Πρυτανικών Αρχών είναι το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών να συνεχίσει να πρωτοπορεί στον τομέα αυτό προς όφελος των φοιτητών και των φοιτητριών του και της κοινωνίας ευρύτερα, με πολιτικές που θα διευκολύνουν την πρόσβαση όλων! Είμαστε όλοι και όλες μαζί και προχωρούμε όλοι και όλες μαζί.