Με μεγάλη επιτυχία πραγματοποιήθηκε την Κυριακή 28 Μαΐου 2023 το διεθνές και διεπιστημονικό Ελληνο-Καναδικό Workshop με θέμα τον «Ξένο» (XENOS. The Stranger, the Foreigner, the Refugee), το οποίο διοργανώθηκε με πρωτοβουλία του Τμήματος Κοινωνικής Θεολογίας και Θρησκειολογίας της Θεολογικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ) και του Κέντρου Ελληνικών Σπουδών του ιδρύματος «Σταύρος Νιάρχος» (Stavros Niarchos Foundation Centre for Hellenic Studies) του Τμήματος Παγκόσμιων Ανθρωπιστικών Επιστημών (Department of Global Humanities) του Πανεπιστημίου SimonFraser στο Βανκούβερ του Καναδά.
Το Workshop ξεκίνησε με την ξενάγηση των Καθηγητών/τριών και φοιτητών/τριών του καναδικού πανεπιστημίου στους ανακαινισμένους χώρους του Κτηρίου της Θεολογικής Σχολής με τελικό προορισμό την Αίθουσα Οπτικοακουστικής Διδασκαλίας, στην οποία διεξήχθησαν υβριδικά, δια ζώσης και εξ αποστάσεως, οι εισηγήσεις του Workshop, εξ ολοκλήρου στην αγγλική γλώσσα και σύμφωνα με το Πρόγραμμα.
Η έναρξη των συνεδριών του Workshop έγινε από τον Καθηγητή κ. Δημήτριο Καραδήμα, Αντιπρύτανη Ακαδημαϊκών Υποθέσεων και Φοιτητικής Μέριμνας του ΕΚΠΑ. Ο κ. Καραδήμας καλωσόρισε τα μέλη της καναδικής αποστολής εκ μέρους των Πρυτανικών Αρχών του ΕΚΠΑ, παρουσίασε εν συντομία πτυχές της ιστορίας και της ακαδημαϊκής φυσιογνωμίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ), με έμφαση σε θέματα διεθνών συνεργασιών εξωστρέφειας και αριστείας, και συνεχάρη συντελεστές και κοινό για την άρτια διοργάνωση του όλου εγχειρήματος.
Στη συνέχεια, ακολούθησαν χαιρετισμοί εκ μέρους της Οργανωτικής Επιτροπής από την Καθηγήτρια κ. Κίρκη Κεφαλέα (ΕΚΠΑ), και την Λέκτορα κ. Ειρήνη Κωτσοβίλη (SFU). Το Workshop, επεσήμαναν, φιλοδοξεί να αναδείξει τον «Ξένο» ως έννοια και ως θεματική πολύσημη και πολυσήμαντη, πανάρχαια και διαχρονική, χριστιανική και διαθρησκειακή, ελληνική και παγκόσμια, που απασχολεί κάθε κοινωνία επέκεινα εθνικών, θρησκευτικών και φυλετικών περιορισμών. Η λέξη «Ξένος», «Άγνωστος» ή «Πρόσφυγας» δεν θα πρέπει να προσλαμβάνεται ως απειλή για τον Άλλο, δεν είναι αντίπαλος ή εχθρός αλλά το αντίθετο: θα πρέπει να αντιμετωπίζεται ως συνάνθρωπος με πνεύμα αποδοχής και αλληλεγγύης. Στο πεδίο αυτό, γόνιμη δύναται να είναι η συμβολή ακαδημαϊκών μονάδων με διεπιστημονική φυσιογνωμία και δυναμική, όπως το ΕΚΠΑ και το Τμήμα Κοινωνικής Θεολογίας και Θρησκειολογίας και το Πανεπιστήμιο Simon Fraser.
Στην πρώτη συνεδρία, παρουσιάστηκαν αντανακλάσεις της ετερότητας στον προ-μοντέρνο υλικό πολιτισμό, στα Ομηρικά Έπη (Μιλτιάδης Βασιλόπουλος, ΕΚΠΑ), στον Ζουάνγκζι (Paul Crowe, SFU) και στην Παλαιστίνη του 1ου αι. (Εβελίνα-Στεφανία Ντένμπεκ, ΕΚΠΑ). Τη δεύτερη συνεδρία απασχόλησε ο χώρος της Μεσογείου, το Ευαγγέλιο του Ματθαίου υπό το φως της ελληνικής παράδοσης (Σωτήριος Δεσπότης – Αργυρώ Μαρινοπούλου, ΕΚΠΑ) και η μη λεκτική επικοινωνία ως τρόπος προσέγγισης του «Ξένου» (Δήμητρα Τούντα, ΕΚΠΑ). Η επόμενη συνεδρία ενέσκηψε σε θέματα ταυτότητας και πολιτικής στη μουσική και τη λογοτεχνία του 19ου και του 20ου αιώνα, στο έργο του Ρ. Βάγκνερ (Caedyn Lennox, SFU), του Άγγελου Σικελιανού και του Μαρκ Τουαίιν (Αγγελική Κορρέ, ΕΚΠΑ). Η τέταρτη συνεδρία διερεύνησε το θέμα του «Ξένου» και της αποξένωσης εντός του ευρωπαϊκού θεσμικού πλαισίου για τη μετανάστευση, αναδεικνύοντας τη θέση και το ρόλο της Ελλάδας στη μεταναστευτική κρίση (James Horncastle, SFU). Η σχετική έρευνα επεκτάθηκε επίσης στο ιστορικό πλαίσιο της Μικρασιατικής Καταστροφής (Απόστολος Μιχαηλίδης, ΕΚΠΑ). Οι ταυτότητες όπως εξερευνώνται στη σύγχρονη λογοτεχνία, ήταν το θέμα της πέμπτης συνεδρίας, με αναφορές στον Αλμπέρ Καμύ (Αλεξάνδρα Καππερδόνη, SFU) και στο Νίκο Καχτίτση (Ελένη Κυριάκου). Η έκτη και τελευταία συνεδρία του Workshop εστίασε στον 21ο αιώνα, σε απόψεις και προοπτικές σχετικά με την κατανόηση του Εαυτού και του Άλλου, μέσα από το έργο του Kamel Daoud (Αλεξάνδρα-Κατερίνα Μπακοπούλου-Viau, Cornell Medical College), και μέσα από τη βιοηθική διάσταση της παρουσίας ανθρώπων και θρησκειών στο διαστημικό χώρο (Δημήτριος Αλεξόπουλος, ΕΚΠΑ).
Σε κάθε συνεδρία δόθηκε η δυνατότητα συζήτησης με την ενεργό συμμετοχή Καθηγητών της Θεολογικής Σχολής, φοιτητών και κοινού, προάγοντας περαιτέρω τους στόχους και τη θεματική της σημαντικής αυτής ελληνο-καναδικής πρωτοβουλίας. Ιδιαίτερες ευχαριστίες οφείλονται, στο σημείο αυτό, στο Σύλλογο Μεταπτυχιακών Φοιτητών και Υποψηφίων Διδακτόρων του Τμήματος Κοινωνικής Θεολογίας και Θρησκειολογίας (Σ.ΜΕ.Κ.ΘΕ.) για την φιλόφρονα προσφορά διαλείμματος καφέ στους νέους ερευνητές, στις φοιτήτριες και τους φοιτητές, και το κοινό, που είχε πραγματικά κατακλύσει την αίθουσα με αμείωτο ενδιαφέρον.
Οι συνεδρίες του Workshop ολοκληρώθηκαν με τη διατύπωση από την κ. Ειρήνη Κωτσοβίλη (SFU) των πορισμάτων της εκδήλωσης, καθώς και με τη συμβολική χειρονομία της διανομής στα μέλη της καναδικής αποστολής και στους εισηγητές του Workshop από την Καθηγήτρια κ. Κίρκη Κεφαλέα (ΕΚΠΑ) του πονήματος του Π. Βαλαβάνη «H Ακρόπολη μέσα από το Μουσείο της», μια ευγενική προσφορά των εκδόσεων «ΚΑΠΟΝ».
Μετά το πέρας των εισηγήσεων, οι συμμετέχοντες στο Workshop συμμετείχαν στην περιήγηση με θέμα: «Στα Βήματα του Αποστόλου Παύλου: Εξερευνήσεις και βιωματικές εμπειρίες στην Αθήνα της Ελληνορωμαϊκής Αρχαιότητας και του Σήμερα», και Υπεύθυνο τον Καθηγητή Σωτήριο Δεσπότη (ΕΚΠΑ). Το Workshop ολοκληρώθηκε με επίσκεψη στις δομές του Οικουμενικού Προγράμματος Προσφύγων «ΣΥΝΥΠΑΡΞΙΣ» της Εκκλησίας της Ελλάδος, και σχετική ενημέρωση από τον Γενικό Διευθυντή του Προγράμματος, Πανοσ. Αρχιμανδρίτη π. Παντελεήμονα Παπασυνεφάκη.
Ευχαριστούμε θερμά όλες και όλους, όσοι συνέβαλαν με τη θερμότατη ανταπόκριση και συμμετοχή τους στην επιτυχία του Workshop για τον «Ξένο», το οποίο ευχόμαστε να αποτελέσει αφετηρία παρόμοιων πρωτοβουλιών που προάγουν τη φοιτητοκεντρική διεθνή ακαδημαϊκή εξωστρέφεια.
Η Οργανωτική Επιτροπή
- Καθηγητής Σωτήριος Δεσπότης (ΕΚΠΑ)
- Καθηγήτρια Κίρκη Κεφαλέα (ΕΚΠΑ)
- Dr. James Horncastle (SFU)
- Δρ. Ειρήνη Κωτσοβίλη (SFU)
- Δρ. Απόστολος Μιχαηλίδης (ΕΚΠΑ)
- Δημήτριος Αλεξόπουλος, Υπ. Διδ. (ΕΚΠΑ)
Ακολουθεί πλούσιο φωτογραφικό υλικό:
Η συνεδρία έληξε για λόγους ασφάλειας.